Psycho-educatie bij autisme

Autisme: de cijfers liegen er niet om

  • In Nederland gaan 27.000 kinderen met autisme (tijdelijk) niet naar school

  • 53% van de mensen met autisme heeft zijn vervolgopleiding niet afgemaakt

  • Voor slechts 32% van de mensen met autisme is werk de belangrijkste inkomstenbron

  • Mensen met autisme hebben een achtvoudige kans om te overlijden door suïcide


Deze cijfers zijn schokkend (Factsheet Autisme, Nederlandse Vereniging voor Autisme NVA, 2019; Factsheet autisme, Vanuit Autisme Bekeken VAB, 2020), maar wel de realiteit. Te veel kinderen met autisme lopen vast in het onderwijs. Te veel volwassen lopen vast op werk. Te veel mensen met autisme raken overspannen, depressief of belanden in een autistische burn-out. Het grootste deel wordt veroorzaakt door niet passend onderwijs, werk of zorg. We moeten daarom op zoek naar een meer gezonde balans tussen het enerzijds aanpassen van de persoon met autisme aan zijn omgeving, en anderzijds passend maken van de omgeving aan de persoon. Psycho-educatie helpt jongeren met autisme bij deze zoektocht.

Focus op jongeren hun
‘eigen autisme’

Om te weten hoe jongeren met autisme hun eigen weg kunnen vinden, is het van belang dat zij zichzelf én hun autisme al op jonge leeftijd leren kennen. Dat er vragen worden gesteld als: “Wie ben ik? Wat heb ik nodig om mij goed te voelen? Wat kan ik aan een ander vragen?” Maar dat er ook wordt erkend dat een leven met autisme soms ook erg moeilijk is.

Lees door op de onderstaande knop te drukken een interessant artikel over psycho-educatie.

Een kant-en-klaar programma voor jongeren met autisme?

Dat bestaat niet. Om doeltreffende ondersteuning te bieden, moet naar de kern gekeken worden. Hoe zit dat precies bij deze jongere met autisme in elkaar? Dat moet de centrale vraag zijn bij psycho-educatie. Tijdens het Jouw Autisme traject is ruimte om in te zoomen op het individu, om nuances aan te brengen en naar de jongere zijn ‘eigen autisme’ te kijken.

Psycho-educatie zorgt ervoor dat jongeren met autisme een reëler beeld krijgen van zichzelf, mét hun autisme. Het traject ondersteunt ze bij het leren omgaan met uitdagingen en inzetten van hun sterke kanten. Hierdoor kunnen problemen en uitval op school, werk en in het dagelijks leven vroegtijdig voorkomen worden.

Schokkende cijfers vragen om een andere aanpak

De huidige cijfers liegen er niet om, maar er valt zeker wat te doen. Dit lukt alleen als jongeren met autisme vroegtijdig passende hulp krijgen. De Jouw Autisme Methodiek biedt daarin mogelijkheden. Dit is het eerste psycho-educatie traject dat is ontwikkeld vanuit de visie dat autisme een kwetsbaarheid is in de informatieverwerking, en geen stoornis of handicap.

De Jouw Autisme Methodiek hanteert de geadviseerde focus voor de verschillende levensfases van jongeren met autisme (GGZ Zorgstandaard Autisme, 2017). Dit advies is gebaseerd op de nieuwste inzichten rondom het ondersteunen en versterken van mensen met autisme. Daarmee is Jouw Autisme een effectieve methodiek om álle jongeren met autisme te bereiken.

Focus per levensfase bij psycho-educatie

Psycho-educatie bij basisschool-leeftijd
(circa 6-12 jr.)

In deze levensfase wordt psycho-educatie gegeven aan ouders, leerkrachten en eventueel dagelijkse begeleiders. Vanaf circa acht tot tien jaar wordt ook aan het kind zelf psycho-educatie gegeven. De focus ligt op het verkrijgen van inzicht in de persoonlijke kenmerken van de autisme van het kind. Ook wordt aandacht besteed aan de emotieregulatie en het verwerkingsproces van de familie. Er worden handvatten gegeven om het dagelijks leven van kind op een positieve manier te beïnvloeden.

Psycho-educatie bij jongeren & jongvolwassenen (ca. 12-30 jr.)

Psycho-educatie wordt in deze levensfase hoofdzakelijk gegeven aan de jongere zelf, maar ook aan ouders, partner, docenten en dagelijkse begeleiders. De focus ligt op het verkrijgen van meer inzicht in de persoonlijke kenmerken van het autisme van de jongere. Daarnaast wordt bekeken hoe de begeleiding bij het acceptatie- en verwerkingsproces van een leven met autisme opgezet kan worden. Zo krijgt de jongere een beter beeld van zichzelf en zijn autisme